خط بریل یکی از پرکاربرد ترین ابداعات بشر است.

همانطور که می‌دانید، امروزه نابینایان در هر کجای دنیا، می‌توانند به سادگی به تحصیل بپردازند و از این طریق، خواندن و نوشتن را بیاموزند.

این ابداع بسیار پر کاربرد بشر، توانسته است، توانایی‌ها و استعدا‌های بسیاری از انسان‌ها را که ناتوانی خاصی در مقابل سایر انسان‌ها دارند، شکوفا کند.

اما خط بریل چیست و چگونه مورد استفاده نابینایان قرار می‌گیرد؟!

خط بریل چه زمانی و توسط چه کسی ابداع شد؟!

آیا روش جدید دیگری نیز برای کمک به خواندن و نوشتن به افراد نابینا به وجود آمده است؟

اگر علاقه‌مند به مطالعه این مطلب جالب درباره خط بریل و تاریخچه پدید آمدن آن هستید، می‌توانید این بخش از مقالات توانیتو را دنبال کنید.

با ما همراه باشید.

خط بریل چیست؟!

خط بریل، یک نوع الفباست که به افراد نابینا و کم‌بینا کمک می‌کند با استفاده از حس لامسه خود، توانایی خواندن و نوشتن را بازیابی کنند. خط بریل به گونه‌ای است که از حرف، علائم و نقاط برجسته جهت ساختن لغات تشکیل شده است. فرد نابینا می‌تواند به کمک این علائم برجسته، از طریق انگشتان خود، حروف مختلف را از یکدیگر تمیز دهد.

در این روش، توانایی خواندن و نوشتن در افراد نابینا مانند سایر انسان‌ به وجود می‌‌آید و کاستی خاصی مشاهده نمی‌شود. علاوه بر آن، از دیگر مزایای آن، می‌توان به استفاده آن در سراسر دنیا و به شیوه یکسان، نیز اشاره کرد.

تاریخچه خط بریل

تاریخچه ابداع خط بریل داستان جالبی را از یک انسان نابینا تعریف می‌کند که می‌تواند برای شما نیز جالب توجه باشد.

لویی بریل در روز چهاردهم ژانویه سال ۱۸۰۹، با چشمانی سالم متولد شد. پدر لویی در کارگاه کوچکی به ساخت ابزار افسار و دهنه مشغول بود. لویی کوچک، در کودکی با کنجکاوی بسیار در کنار پدر می‌ماند. روزی در همان سنین کم، زمانی که وی مشغول تقلیدی از کارهای پدر را می‌کرد، درفش ناخواسته به چشمان او فرو رفته و باعث ایجاد عفونت بر دو چشم او شد. این گونه بود که لویی در کودکی خود، بینایی‌اش را از دست داد.

لویی بریل همیشه علاقه‌مند به یادگیری بود‌. اما با وجود آنکه به مدارس معمولی و بسیار تلاش می‌کرد، توانایی پیشرفت در زمینه آموزش را نداشت.

چند سال بعد زمانی که ۱۰ سال داشت، با وارد شدن به موسسه سلطنتی نابینایان از طریق بورس تحصیلی، توانست کمی به اهداف خود نزدیک‌تر شود. لویی به کمک پدر و مادرش، توانست خواندن خط بینایی را به صورت برجسته آموزش ببیند و توانایی خواندن و نوشتن را همانند دیگران کسب کند. او در اکثر ساعات بیکاری خود، در کنار تحصیل، به ابداع خطی ساده برای آموزش نابینایان می‌پرداخت. زمانی که لویی ۱۵ سال بیشتر نداشت، ساخت این روش بسیار پیشرفت کرده بود و مورد توجه بسیاری از افراد در موسسه نابینایی قرار گرفت‌.

چند سال بعد، سربازی به نام شارل باربیه، توانست خطی به نام شب نویسی را اختراع کند که این خط دارای ۱۲ نقطه برجسته بود. لویی با کاهش دادن این نقاط به ۶ عدد و ترکیب آن با روش خود، توانست در سن ۲۰ سالگی، اولین کتاب خود را رونمایی کند. او سال‌های آتی، توانست در زمینه‌های مختلف مانند موسیقی و ریاضی نیز ابداعاتی به خط بیفزاید.

متاسفانه ابتکار لویی بریل پس از مرگ او شناخته و دیده شد. لویی در سن ۴۶ سالگی بر اثر بیماری سل، از دنیا رفت. زمانی که او از دنیا رفته بود، گروه انگلیسی که برای بازدید از موسسه او رفته بودند، توانستند به ابداع لویی پی ببرند و به ترویج آن پرداختند. خط بریل به همین خاطر اینگونه‌ نام نهاده شده‌‌است.

علی کاظم‌ زاده، مبتکر اردبیلی

فرد ایرانی به نام علی کاظم زاده، خط آسان و جدیدی برای افراد نابینا اختراع کرده است.

خط بریل که توسط لویی بریل ساخته و ابداع شده بود، دارای ۱۵۰ نقطه می‌باشد. این در حالی است که علی کاظم زاده، تنها با دو قالب یک نطقه‌ای و دو نقطه‌ای توانسته است خط جدیدی را به وجود بیاورد که می‌تواند به تسهیل یادگیری نابینایان کمک بسیاری بکند.

این خط به دلیل وجود قرارداد‌ها و نقاط کمتر، یادگیری آسان‌تری را برای افراد نابینا به وجود می‌آورد و زمان کمتری برای آموزش آن دریافت می‌کند.

علاوه بر آن، آموزش این خط حتی برای والدین افراد روشن دل نیز بسیار ساده است و آن‌ها می‌توانند در این مسیر به فرزندان خود کمک کنند. از دیگر محاسن این روش، استفاده از تلق‌های پلاستیکی که ماندگاری بالاتری دارند و مقرون به صرفه‌تر نیز هستند می‌باشد.

این نوع تلق‌ها از طریق دستگاهی که برای چاپ خط بریل از آن استفاده می‌شود، تهیه می‌شوند.

نوشتن خط بریل

ما افراد عادی زمانی که قصد به نوشتن مطلبی می‌کنیم، به سادگی می‌توانیم، به این کار بپردازیم. برای افرادی که از نظر بینایی مشکلی ندارند، تنها با در اختیار داشتن کاغذ و خودکار، می‌شود این کار را به سادگی انجام داد.

این در حالی است که برای افراد نابینا، ادوات مخصوص برای نوشتن نیاز است. این کار توسط لوح و قلم‌های مخصوص انجام می‌شود.

نوشتن خط بریل، از سمت راست شروع می‌شود، این در حالی است که برای خواندن آن، لازم است از سمت چپ به راست این کار انجام گردد.

این خط به گونه‌ای است که در آن حروف از یک تا شش نقطه تشکیل شده‌اند. به طور مثال، حرف الف، از یک نقطه تشکیل شده است. و هر کلمه، به شکل خاص خود، توسط نقطه‌ها نوشته می‌شود.

در این روش، مشابهاتی با خط بینایی وجود دارد. مانند فواصلی که بین کلمات در نوشتن بینایی وجود دارد. در خط بریل نیز می‌توان بین کلمات یک متن، با خالی گذاشتن یک سلول، این کار را انجام داد.

سخن‌ پایانی

کمک کردن به افرادی که دارای کم‌توانی خاصی هستند، بسیار لذت بخش است. یکی از افرادی که کمک بسیار شایانی به جامعه روشن دلان کرده است، فردی به نام لویی بریل می‌باشد. این فرد به دلیل تلاشی که برای ابداع خط مخصوص نابینایان کرده است، بسیار مورد تحسین واقع شده است.